Türkiye-Japonya İlişkileri

Türkiye ve Japonya arasındaki ilişkiler, uzun bir geçmişe dayanan dostluk ve işbirliği temelinde şekillenmektedir. Farklı coğrafyalarda yer alsalar da, iki ülke arasında güçlü bir saygı ve anlayış kültürü bulunmaktadır.

Dünü:

• Ertuğrul Fırkateyni Olayı (1890): Japonya’ya yaptığı ziyaret dönüşünde batan Osmanlı İmparatorluğu’na ait Ertuğrul Fırkateyni’nin trajik hikayesi, iki millet arasında derin bir bağın kurulmasına vesile olmuştur. Japon halkının gösterdiği yardımseverlik ve dayanışma, Türk halkının hafızasında unutulmaz bir yer edinmiştir.
• Cumhuriyet Dönemi ve II. Dünya Savaşı: Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla birlikte Japonya ile ilişkiler geliştirilmeye devam etmiştir. II. Dünya Savaşı sırasında Türkiye’nin Mihver devletlerine karşı aldığı tutum, ilişkilerin seyrini etkilemiştir.
• Soğuk Savaş Dönemi: Soğuk Savaş yıllarında her iki ülke de Batı yanlısı bir politika izlemiş ve bu durum, ilişkilerin gelişimine olumlu katkı sağlamıştır.

Bugünü (Mayıs 2025):

• Stratejik Ortaklık: Türkiye ve Japonya arasındaki ilişkiler, 2013 yılında stratejik ortaklık düzeyine yükseltilmiştir. Bu, işbirliğinin daha da derinleştiğini ve farklı alanlara yayıldığını göstermektedir.
• Siyasi Diyalog ve Ziyaretler: İki ülke arasında düzenli olarak üst düzey ziyaretler gerçekleştirilmekte, bölgesel ve uluslararası konularda görüş alışverişinde bulunulmaktadır. Cumhurbaşkanı düzeyinde ve başbakanlar arasında yapılan ziyaretler, ilişkilere verilen önemi göstermektedir.
• Ekonomik İşbirliği: Japonya, Türkiye’nin önemli yatırım kaynaklarından biridir. Özellikle altyapı projeleri (Marmaray, Avrasya Tüneli, nükleer enerji santrali projesi), otomotiv sanayii ve diğer sektörlerde önemli Japon yatırımları bulunmaktadır. İki ülke arasındaki ticaret hacmi artmaktadır ve bu potansiyelin daha da geliştirilmesi hedeflenmektedir.
• Kültürel ve Eğitimsel Bağlar: Japon kültürü Türkiye’de ilgi görmektedir. Japon Vakfı ve diğer kuruluşlar aracılığıyla kültürel etkinlikler düzenlenmekte, Japon dili eğitimi desteklenmektedir. Türkiye’den Japonya’ya öğrenci ve araştırmacı değişim programları da mevcuttur.
• Afet Yardımlaşması: İki ülke, doğal afetler konusunda dayanışma örneği sergilemiştir. Türkiye’deki depremler ve Japonya’daki tsunami gibi felaketlerde karşılıklı yardımlar yapılmıştır.
• Uluslararası Platformlarda İşbirliği: Türkiye ve Japonya, Birleşmiş Milletler ve G-20 gibi uluslararası platformlarda ortak değerleri savunmakta ve küresel sorunlara çözüm arayışlarında işbirliği yapmaktadır.
• Turizm: İki ülke arasındaki turizm potansiyeli artmaktadır. Türk turistlerin Japonya’ya olan ilgisi giderek yükselmekte, Japon turistlerin de Türkiye’yi ziyaretleri teşvik edilmektedir.

Geleceği:

Türkiye ve Japonya arasındaki ilişkilerin geleceği, stratejik ortaklık temelinde daha da derinleşme ve çeşitlenme potansiyeli taşımaktadır:

• Ekonomik İşbirliğinin Artırılması: Serbest ticaret anlaşması (STA) müzakerelerinin tamamlanması ve yürürlüğe girmesi, iki ülke arasındaki ticareti önemli ölçüde artıracaktır. Yatırım ortamının iyileştirilmesi ve yeni işbirliği alanlarının keşfedilmesi hedeflenmektedir. Özellikle yüksek teknoloji, yenilenebilir enerji ve KOBİ’ler arasındaki işbirliği potansiyeli yüksektir.
• Altyapı Projelerinde İşbirliğinin Sürmesi: Japonya’nın Türkiye’deki büyük altyapı projelerine olan ilgisinin devam etmesi beklenmektedir. Yeni projelerde de ortaklıklar kurulabilir.
• Savunma Sanayii İşbirliği: İki ülke arasında savunma sanayii alanında teknoloji transferi ve ortak üretim gibi konularda işbirliği potansiyeli bulunmaktadır.
• Kültürel Değişim ve Anlayışın Derinleşmesi: Karşılıklı kültürel etkinliklerin artırılması, dil eğitiminin teşvik edilmesi ve medya işbirliği ile iki toplum arasındaki anlayışın daha da derinleşmesi hedeflenmektedir.
• Bölgesel ve Küresel Sorunlara Ortak Çözüm Arayışları: İki ülkenin bölgesel istikrar, terörizmle mücadele ve küresel ekonomik sorunlar gibi konularda ortak tutum sergilemeye devam etmesi beklenmektedir.

Sonuç olarak, Türkiye ve Japonya arasındaki ilişkiler, tarihi bağların güçlendirdiği, stratejik ortaklık vizyonuyla ilerleyen ve ekonomik, siyasi, kültürel gibi birçok alanda işbirliği potansiyeli taşıyan olumlu bir seyir izlemektedir. Gelecekte, bu işbirliğinin daha da derinleşerek her iki ülkeye ve bölgeye önemli katkılar sağlaması beklenmektedir.